Ponzi Scheme
Beleggen is iets wat in beide richtingen kan werken. In eerste instantie is het zo dat je door op een correcte manier te beleggen heel wat geld kan verdienen. Anderzijds is het echter ook mogelijk dat een foutieve belegging je net veel geld kost in plaats van oplevert. Het is bovendien voor jou als belegger ook altijd van belang om er niet zomaar vanuit te gaan dat elke belegging die wordt aangeboden het beste met je voor heeft. Dat is namelijk absoluut niet het geval, in tegendeel. Een voorbeeld van een kwaadwillige belegging is de zogenaamde ‘ponzi scheme’. Deze wordt aanzien als één van de meest risicovolle beleggingen op de markt.
Wat is een ‘ponzi scheme’ precies?
Voor alle duidelijkheid, een ‘ponzi scheme’ is in de praktijk altijd een frauduleuze opzet. Het is dan ook een soort van constructie waarbij de oude investeerders het geld krijgen van nieuwe investeerders die instappen. Een dergelijk systeem kan bijzonder lang in stand worden gehouden zolang er maar steeds nieuwe personen of instanties worden gevonden die bereid zijn om in te stappen. Op het ogenblik dat dit stopt valt het hele systeem als een kaartenhuis in elkaar. Het risico hierop wordt zo beperkt mogelijk gehouden door investeerders steevast indrukwekkende rendementen voor te schotelen. Het spreekt echter voor zich dat er nooit sprake is van een solide basis waar op verder kan worden gebouwd, in tegendeel.
Hoe kan je een ‘ponzi scheme’ herkennen?
Het is niet altijd even duidelijk wat er nu precies een ponzi scheme is en wat niet. Toch zijn er enkele punten waar je aandachtig voor kan zijn. In het bijzonder wanneer er meerdere van de onderstaande punten van toepassing zijn op de belegging die je wil doen is je aandacht vereist. Het gaat hierbij concreet om de volgende zaken:
- Er wordt een gegarandeerd rendement vooropgesteld;
- Er is sprake van onrealistische rendementen;
- Er heerst een gebrek aan transparantie;
Het herkennen van een ponzi scheme is belangrijk. Dit niet in het minst omdat ze nooit eindeloos kan blijven bestaan. Bovendien is het ook nog eens zo dat autoriteiten er vaak voor kiezen om ze stop te zetten nog vooraleer ze volledig kan instorten. In beide gevallen betekent dit voor jou als belegger echter doorgaans altijd dat je, je inbreng voor altijd kwijt bent.
Een ‘ponzi scheme’ is niet altijd zo opgezet
Het is een vaak gehoorde veronderstelling dat elke ponzi scheme ook daadwerkelijk op die manier in het leven is geroepen. Dat is absoluut niet correct, in tegendeel. Het is in de praktijk dan ook zomaar mogelijk dat een eerste instantie goed bedoelt investeringsplan door de jaren heen is uitgegroeid tot een ponzi scheme. Dit is onder meer het geval op het ogenblik dat blijkt dat de tegenvallende rendementen onvoldoende zijn om investeerders te kunnen vergoeden. De paniek die volgt op deze vaststelling kan er voor zorgen dat de organisator van de belegging er voor kiest om nieuwe investeerders aan te trekken. Vervolgens worden met hun nieuwe inbreng de oude investeerders uitbetaald. Het van oorsprong gewoon correct opgezette investeringsplan is vanaf dit ogenblik veranderd in een ponzi scheme.