Nederland is één van de Europese landen waarin haar inwoners verplicht zijn om een bepaalde belasting over hun vermogen te betalen. Dat is logischerwijs een doorn in het oog van heel veel mensen. Voor veel mensen is het ook niet geheel duidelijk wat die vermogensbelasting nu precies is. Wanneer moet je ze nu bijvoorbeeld betalen, hoeveel bedraagt de vermogensbelasting en heb je bijvoorbeeld iets aan een Zwitserse spaarrekening? Het zijn stuk voor stuk vragen die we graag speciaal voor jou hier op deze pagina beantwoorden.

Inkomstenbelasting en vermogensbelasting

Dat we met z’n allen verplicht zijn om een belasting te betalen op ons inkomen is wel bekend. De belastingdienst is daarmee alleen echter nog niet tevreden. Naast de belasting die wordt berekend op je inkomsten is het namelijk eveneens zo dat je verplicht bent om je vermogen op te geven. Van zodra je vermogen over een bepaalde omvang beschikt is het vereist om daarover een bepaalde belasting te betalen. In dit geval spreken we over een vermogensbelasting, een spaartaks of een zogenaamde vermogensrendementsheffing. Wat er nu precies allemaal onder de vermogensbelasting valt zal meteen duidelijk worden verder op deze pagina.

Wat is de vermogensbelasting precies?

Zoals de naam van deze belasting reeds aangeeft dient vermogensbelasting te worden betaald over het vermogen waarover je beschikt. Er zijn heel wat verschillende zaken die onder je vermogen vallen. Het gaat hierbij concreet om bijvoorbeeld:

• Je spaargeld;
• Eventuele beleggingen die je bezit;
• Een tweede woning;

Het vermogen is representatief voor alles waar je als persoon over beschikt. Elk stukje van je vermogen draagt dan ook bij aan de globale waarde die je vertegenwoordigt binnen de economie. Dit betekent dus ook dat er zaken van je vermogen afgetrokken kunnen worden. Hierbij gaat het dan uiteraard om eventuele schulden die je hebt. Je kan bijvoorbeeld perfect eigenaar zijn van drie woningen van 250.000 euro per huis, maar je kan op dat ogenblik ook nog drie hypotheken hebben lopen voor een gelijkaardig bedrag. Je vermogen kan dus niet alleen positief, maar ook negatief beïnvloed worden.

Een belangrijk misverstand dat sinds jaar en dag bestaat is dat vermogen altijd iets is wat je geld oplevert. Met andere woorden, heel wat mensen gaan er vanuit dat vastgoed slechts bij je vermogen wordt gerekend op het ogenblik dat je er (huur)inkomsten uit haalt. Dat is niet juist. Of je nu met andere woorden die tweede woning in de Ardennen verhuurt of niet maakt geen enkel verschil. Je hebt ze, je bent er eigenaar van dus ze behoort toe aan je globale vermogen. De belastingberekening gebeurt in de praktijk dan ook steeds op basis van het theoretische rendement dat je met je vermogen zou kunnen behalen. Dit wordt het fictieve rendement genoemd.

Vanaf wanneer dien je vermogensbelasting te betalen?

Elk jaar opnieuw wordt de vermogensbelasting berekend. Dit gebeurt op basis van het vermogen waar je op de eerste januari van dat jaar over beschikt. Betekent dit dat je werkelijk over elke euro van je vermogen een belasting dient te betalen? Dat nu ook weer niet. Het is in de praktijk zo dat er elk jaar opnieuw een bepaalde vrijstelling wordt bepaald. Op moment van schrijven bedraagt deze vrijstelling 30.360 euro. Heb jij een vermogen die minder bedraagt dan deze vrijstelling? Dan betekent dat, dat je geen vermogensbelasting zal moeten betalen. Heb jij wel een vermogen dat hoger is gelegen? Dan zal je over het bedrag dat boven die 30.360 euro uitkomt wel vermogensbelasting moeten afdragen.

Hoe gebeurt de aangifte voor de vermogensbelasting?

De vermogensbelasting wordt via de inkomstenbelasting geheven. De aangifte dient dan ook te gebeuren door de vermogensrendementsheffing in box 3 van de belastingaangifte. Bij het indienen van de aangifte dien je de belastingdienst in te lichten over niet alleen de bezittingen die je hebt, maar ook de eventuele schulden waarvan sprake is. De focus zal dan beslissen of er vermogensbelasting is verschuldigd of niet. Is dat het geval? Dan zal meteen ook worden berekend hoeveel je exact verschuldigd bent aan de belastingdienst. Heb jij er voor gekozen om een fiscaal adviseur in dienst te nemen? Dan is het altijd de moeite waard om even bij hem of haar te rade te gaan hoe dit exact aan te geven. De kleinste fout kan namelijk een niet onaanzienlijke impact hebben op het bedrag dat je dient te betalen.

Hoeveel vermogensbelasting moet er worden betaald?

De vermogensbelasting die je moet betalen is natuurlijk voor iedereen anders. In de praktijk dien je er wat dit betreft rekening mee te houden dat de vermogensbelasting steeds wordt berekend aan de hand van het fictieve rendement. Op moment van schrijven is het bovendien zo dat de belasting 30 procent bedraagt van het eerder genoemde fictieve rendement. Voor dat rendement geldt trouwens dat ze samen hangt met de omvang waar je vermogen over beschikt. Afhankelijk daarvan is het mogelijk dat je vermogen wordt ingedeeld in een bepaalde schijf. Dat is best een complexe formule waarvan je de actuele schijven en eisen die daaraan zijn verbonden steeds terug kan vinden op de website van de belastingdienst.

Hoeveel bedraagt het belastingvrij vermogen?

Zoals eerder op deze pagina reeds vermeld is het zo dat de vermogensbelasting niet wordt aangerekend op elke euro die deel uitmaakt van je vermogen. Er geldt dan ook in de praktijk altijd een soort van heffingsvrij vermogen. Dit bedrag kan soms worden verhoogd of verlaagd afhankelijk van de beslissingen die door de Nederlandse overheid worden gemaakt. In het jaar 2019 werd er bijvoorbeeld voor gekozen om het heffingsvrije vermogen te verhogen waardoor je meer kon bezitten zonder dat je daarvoor moest betalen. Over spaargeld tot een bedrag van 30.360 euro moest dan geen vermogensbelasting worden betaald. Samen met een fiscale partner liep dat bedrag uiteraard op tot een waarde van zomaar even 60.720 euro.

Verdere stijging van de vermogensbelasting

Er wordt bij het bepalen van de vermogensbelasting door de Nederlandse overheid steeds rekening gehouden met de economische situatie die zich op dat ogenblik volstrekt. Wat betekent dat nu precies? Zeer eenvoudig. In een tijd waarin er nauwelijks rente op de bedragen op spaarrekeningen wordt toegekend is het zo dat er doorgaans voor wordt gekozen om de vrijgestelde bedragen (verder) te verhogen. Dat is ook logisch, want de rente valt dan veel lager uit in vergelijking met het fictieve rendement waar de belastingdienst vanuit gaat. Stel nu bijvoorbeeld dat er wordt vastgesteld dat je voor een bepaald jaar 400 euro aan rendement mag behalen op je vermogen. In een periode waarin er nauwelijks sprake is van rente op een spaarrekening komt dat eigenlijk overeen met een vermogen aan spaargeld van zomaar even 440.000 euro. Dat is toch al een behoorlijk aanzienlijk bedrag waarmee je belastingvrij kan sparen.

Het effect van de vermogensbelasting op je vermogen

Onze economie heeft verschillende karakters. In eerste instantie is er het karakter waarin het economisch goed gaat en er degelijke rendementen kunnen worden gerealiseerd, ook op vlak van spaargeld. Veel mensen gaan er vandaag de dag nog altijd vanuit dat het een must is om grote risico’s te nemen met je spaargeld wanneer je daar een degelijk rendement op wil kunnen behalen. Dat is niet het geval. Er zijn genoeg periodes geweest in het verleden dat er op geld op een spaarrekening niet onaanzienlijke rentes werden toegekend. Dit gezegd hebbende liggen dergelijke rentes op moment van schrijven wel reeds even in het verleden.

De Nederlandse overheid stelt alles in het werk om er voor te zorgen dat het fictieve rendement dat wordt bepaald zo goed en zo kwaad mogelijk over een marktconform karakter beschikt. Dit gezegd hebbende blijft het echter zo dat de vermogensbelasting een extra aanslag vormt op het vermogen waar je privé over beschikt. Op welk bedrag de belasting nu exact ook wordt aangerekend is op dat vlak eigenlijk zelfs niet relevant. Feit is dat de vermogensbelasting er namelijk in de praktijk voor zorgt dat:

1. Je vermogen structureel gezien afneemt door de belastingaanslag;
2. De koopkracht door de vermogensbelasting kan worden aangetast;

Bovenstaande twee nadelen zorgen er voor dat het altijd een must is om de inkomstenstroom uit je vermogen zo goed en zo kwaad mogelijk in het oog te houden. Enkel en alleen wanneer je dat doet zal je namelijk kunnen vaststellen dat je niet alleen de inflatie, maar ook de impact van de vermogensbelasting het hoofd zal kunnen bieden.

Kan je vermogensbelasting ontwijken?

Een vraag die bijzonder vaak wordt gesteld heeft te maken met het feit of je in de praktijk al dan niet de aanslag door de vermogensbelasting kan ontwijken. Wat dit betreft is het zo dat er in de praktijk zeker een aantal verschillende constructies bestaan die je daarbij kunnen helpen. Dit gezegd hebbende is het ook zo dat dergelijke constructies niet zijn toegestaan. Ze worden dan ook specifiek opgericht met als doel om de aanslag van de vermogensbelasting te ontwijken. Komt de Belastingdienst hier op een bepaald ogenblik achter? Dan zal je kunnen vaststellen dat je niet alleen de ontweken vermogensbelasting zal moeten betalen, maar je op de koop toe ook nog eens geconfronteerd zal worden met een stevige extra boete. Het wordt dus zeker en vast niet aangeraden om deze belasting te proberen te ontwijken.